|
k als neue Leitversion  |
| s₁ Namenl 8 |
| I | |
| I | s₁ Namenl 8 = HMS III 126.1; RSM ¹Regb/1/540b |
|
| Überlieferung: Straßburg, National- und Universitätsbibl., ms. 1995, fol. 85r |
| | [rub Von k{o|ü}{#nn|n}{i|e}{g|c} Nabuchodono#sor #vnd #s{y|î}me #s{o|u}ne #/ rub] / |
| | [ini E|1|rot]{ß|z} wa{z|s} {ey|ei}n %R{y|î}ch gew{e|a}l{d|t}{i|e}{g|c} k{o|ü}{#nn|n}{i|e}{g|c} hie vor·, / |
| | %#Jn der #schri{ff|f}t genennet Nabuchodono#sor. / |
| | %D{a|ô} er ge#starp, d{a|ô} {d|t}rat in daz k{o|ü}{#nn|}{i|e}{g|c}l{i|î}che #spor· / |
| | %Her Baltha#sar, der wa{z|s} #s{y|î}n #s{o|u}n·. %N{o|u} / h{o|œ}rent,[[3 i¬%N{o|u}~i$ i¬nu~i (zur md. Senkung von /u/ > /o/ s. h¬25~hMhd. Gramm. §§ L 35, E 43, E 40, E 43).]] wie e{ß|z} {y|i}n erg{y|ie}nge: #// |
| | %N{a|â}ch #s{y|î}me / t{o|ô}de gewa{#nn|n} er ang#st #vnd w{a|â}n, #/ |
| | %Er for{ch|h}te, / daz #s{i|î}n va{d|t}er wi{dd|d}er w{o^:|o}lde er#st{a|â}n. #/ |
| | %Die #sorge / {y|i}n {tz|t}wan{g|c}, daz er z{u|uo} r{a|â}{d|t}e m{u^o|uo}#ste g{a|â}n. #/ |
| | %D{a|â} / riet man {y|i}m z{u|e}hant, daz er dr{u|iu}hundert / g{y|î}re f{y|ie}nge. #/ |
| | die hie{ß|z} er {y|i}m #jn gan{tz|z}er / #sch{o|ô}ne dar br{e|i}ngen. #/ |
| | {%He|er} gr{u^o|uo}p den va{d|t}er / wi{dd|d}er {#v|û}{ß|z}, als man {y|i}m riet. #/ |
| | %Als {y|i}n der // #vngetr{uw|iuw}e r{a|â}{d|t} des #vnder#schiet, #/ |
| | %Wol an / dr{u|iu}hundert #st{o^:|ü}cke er #s{y|î}nen va{d|t}er #schriet. #/ / |
| | {y|ie}g{|e}l{i|î}chem g{y|î}er gap er {ey|ei}n{s|z}·, d{a|â}hin lie{ß|z} er / #sie #swingen. ►cf|◄ |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| k Reg/BriefW 247 |
| I | |
| I | k Reg/BriefW 247 = RSM ¹Regb/1/540a |
|
| Überlieferung: München, BSB, Cgm 4997, fol. 287va |
| | [rub Ein and#ers iii rub] / |
| | [ini B|2|rot]%Ara[[3 i¬Bara~i = i¬Bera~i. Die Aufschlüsselung der Namen und Ortsbezeichnungen folgen dem entsprechenden Eintrag im RSM, 5, S. 44.]], der k{u|ü}n{g|ic}, die kr{o|ô}-/ne tr{u|uo}{g|c} z{u|uo} %sodoma.· |
| | Ber/#sa[[3 i¬Bersa~i = i¬Birscha~i.]], der k{u|ü}n{g|ic}, ge{c|k}r{o|ô}net war z{u|uo} / G{u|o}{#mm|m}era.· |
| | Ba#nna{b|p}[[3 i¬Bannab~i = i¬Schinab~i.]], d#er k{u|ü}n{g|ic}, den / zept#er #vnd die {c|k}r{o|ô}ne d{a|â}[[3 -4 Die Zuordnung der Herrschaftsgebiete der beiden Könige ist durcheinandergeraten: folgt man der der Strophe zugrundeliegenden Bibelreferenz, Gen. 14,2, so ist i¬Bannab~i (i¬Schinab~i) König von i¬Adamma~i und i¬Zimeber~i (i¬Schemeber~i) von i¬Saba~i (i¬Zeboim~i). Zugunsten des Reims steht das Prädikat, das sich auf beide Versphrasen bezieht und syntaktisch an das Versende gehört, innerhalb des Verses.]] |
| | z{u|uo} %#s{a|â}b{a|â}[[3 i¬Saba~i = i¬Zeboim~i.]], / _in|und_ %zimeber[[3 i¬Zimeber~i = König i¬Schemeber~i.]] tr{u|uo}{g|c} z{u|uo} %ad{a|}{#mm|m}a die / {c|k}r{o|ô}ne. |
| | #substr |
| | #P Balle[[3 i¬Balle~i = i¬Bela~i.]] die>>{c|k}r{o|ô}ne tr{►u^:|u◄|uo}{g|c} / z{u|uo} %#scheg#er[[3 i¬Scheger~i = i¬Zoar~i.]], daz i#st w{a|â}r. |
| | die ·v· / k{u|ü}n{g|ig}e v#erdorben mit ein ander / gar |
| | #vnd ir f{u|ü}n{ff|f} k{u|ü}ni{g|c}r{i|î}che / durch ir{s|z} wande[mut <.> mut][ins l ins]s bar. |
| | _der / kungg|_ der k{u|ü}n{g|ig}e der he{r|rr}n / ein herre gewalt{i|e}{g|c} i#st #s{o|ô} fr{o|ô}-/ne, |
| | #substr |
| | #P %H{a|â}t den gewalt an k{u|ü}n-/{g|ig}en #vnd an f{u|ü}r#sten. |
| | %Er #si{cz|tz}t ob / in, #jr #vnre{ch|h}t wie lange daz w#ert / |
| | %S{y|î}t alle{s|z} daz be#schi{ch|h}t, daz #s{i|î}n / gotheit begert. |
| | %Wie lang#sam/ er es z{u|iu}het, er enb{o|ô}rt #s{i|î}n [del #sw del] / #swert; |
| | %S{o|ô} tr{y|i}ffet er die h#erre#n // doch, die w{y|i}d#er in {d|t}urre#n dur<<#ste#n. / |
|
|
|
|
|
|
|
| s₁ Namenl 9 |
| II | |
| II | s₁ Namenl 9 = RSM ¹Regb/1/540b |
|
| Überlieferung: Straßburg, National- und Universitätsbibl., ms. 1995, fol. 85v |
| | [ini D|1|rub]{a|ô} n{o|u} Baltha#sar, / der k{o|ü}{#nn|n}{i|e}{g|c}, z{u|uo} Babilonien #sa{ß|z}· [[3 i¬n{o|u}~i$ i¬nu~i (zur md. Senkung von /u/ > /o/ s. h¬25~hMhd. Gramm. §§ L 35, E 43, E 40, E 43).]][[3 i¬zu Babilonien~i ist als Präpositionalattribut auf i¬der k{o^^|ü}ni{g|c}~i wie auch als Adverbial auf das Prädikat i¬sa{ß|z}~i beziehbar.]] |
| | #jn dem / %Palas·, mit gr{o|ô}{ß|z}em {u|ü}berm{u^o|uo}{d|t}e er a{ß|z}·; / [[1 Reimpunkt nach i¬Palas~i zur Auszeichnung des Binnenreims?]] |
| | %Er hie{ß|z} in #schen{ck|k}en in der tempel· va{ß|z}·, / |
| | die go{d|t}e geh{o|ô}rten z{u^:|uo}. #/ d{a|ô} {qw|qu}am {ey|ei}n hant / #vnd #schr{ey|ei}p mit golde: #/ |
| | ›%Mane thethel fares.‹ / [[1 i¬thethel fares~i auf Rasur?]]der k{o|ü}{#nn|n}{i|e}{g|c} er#schra{ck|c} z{u|e}hant. #/ |
| | die #schri{ff|f}t / enk{u^:|u}nde {y|i}m {#v|û}{ß|z}gelegen d{a|â} n{y|ie}man{t|}. #/· / |
| | %Sie wart z{u|uo} dem #proph{e|ê}ten Daniel ge#sant. #/· / |
| | %Der #sagete {y|i}m d{ie|iu} wort, als e{ß|z} got #selbes / wolde:#/ |
| | ›%Mane tethel·: d{y|î}ne tage #solle#nt k{u^:|ü}r{cz|z}e#n / |
| | – #vnd {au|ou}ch d{y|î}n %R{y|î}ch #sal z{u^:|e}#st{o^:|œ}ret werden #s{o|ô} – #/ / |
| | %Der k{o|ü}{#nn|n}{i|e}{g|c} von #Jndia· #vnd der vo#n Per#si{a|â}; / |
| | die {cz|z}w{e|ê}ne k{o|ü}{#nn|n}ige #st{o^:|œ}rent Babiloni{a|â}·. / |
| | %D{y|î}n gewalt, d{y|î}n h{o|ô}ch{ff|f}art, d{y|î}n {#v|ü}berm{u^o|uo}t #/[[1 vor i¬hochffart~i Rasur]] / m{u^o|uo}{ß|z} #st{u^:|ü}r{cz|z}en.‹ #/#/►cf|◄ |
|
|
|
|
|
|
|
| k Reg/BriefW 248 |
| II | |
| II | k Reg/BriefW 248 = RSM ¹Regb/1/540a |
|
| Überlieferung: München, BSB, Cgm 4997, fol. 287vb |
| | [ini D|1|rot]{%A|â} %baltha#sar[[3 i¬Balthasar~i = i¬Belsazar~i, auch Str. 3,3.]] der k{u|ü}n{g|ic} / z{u|uo} %babilone#n #sa{ß|z} |
| | in h{o|ô}hem m►u^:|u◄t / in #s{i|î}nem pala#s{t|} r{i|î}che daz,· |
| | er / hie{#s#s|z} in #schen{ck|k}en tri#n{ck|k}en {#v|û}{ß|z} de{z|s} / te#mpels va{ß|z}, #/ |
| | die got geh{o|ô}rte#n / z{u|uo}; d{a|â} quam ein hant #vnd #schrei{b|p} / mit golde: |
| | #substr |
| | #P ›%Mane te{ch|k}el pha-/res‹,[[3 Die von Gott gesandte Schrift ›Mene, mene, tekel u-parsin‹ geht auf Dn 5,25 zurück.]] [del dez da del] der k{u|ü}n{g|ic} {her|er}#schra{ck|c} / z{u|e}<<h{a|â}nt.· |
| | %Er hie{#s#s|z} {y|i}m daz {#v|û}{#s#s|z}le-/gen, daz kunt d{a|â} niema{nt|n}. #/ |
| | d{a|â} / wart n{a|â}ch dem #proph{e|ê}te#n %dani-/el ge#sant,· |
| | daz er {y|i}m leget / vor die #schri{ff|f}t als e{s|z} got / #selber wolde. |
| | #substr |
| | #P %Er #sprach: ›ma=/ne – d{i|î}n tage #sollent kur{cz|z}e#n, / |
| | %{D|T}e{ch|c}el – d{i|î}n r{i|î}che wurt [[3 i¬wurt~i = i¬wirt~i. Vgl. die Belegstelle für den präsentischen Gebrauch von i¬wurde~i in Le III, Sp. 775 (Chr. 9. 533,27).]] zer/f{u|üe}ret‹, #sprach er d{a|â},· |
| | %Von dem / k{u|ü}n[ho i ho]ge %#sirus[[3 i¬Sirus~i = i¬Kyros~i, auch Str. 3,4.]] #sch{i|ie}r vo#n %#per#sia· / |
| | %#Vnd vo#n dem k{u|ü}n{|i}ge %dario[[3 i¬Dario~i = i¬Darius~i, auch Str. 3,5.]] vo#n / %in<<dia. |
| | #sich k{u|ü}n{i|e}{g|c}, he{r|r}e, daz / be#schi{ch|h}t, d{i|î}n h{o|ô}{f|ch}fart m►u^:|u◄ß #sich / #stur{cz|z}e#n. / |
|
|
|
|
|
|
|
| s₁ Namenl 10 |
| III | |
| III | s₁ Namenl 10 = RSM ¹Regb/1/540b |
|
| Überlieferung: Straßburg, National- und Universitätsbibl., ms. 1995, fol. 85v |
| | [ini D|1|rub]es {d|t}ages, d{a|â} d{ie|iu} / hant dar #schr{ey|ei}p mit golde {c|k}l{a|â}r #/ |
| | z{u|uo} %ba-/bylonie, zw{e|ê}ne k{o|ü}{#nn|n}{i|e}ge qw{a|â}me#n dar #/ |
| | des / na{ch|h}tes #vnd er#sl{u^o|uo}gen k{o|ü}{#nn|n}{i|e}{g|c} %baltha#sar. #/ / |
| | %D_az|er_ {ey|ei}ne wa{z|s} Darius, der k{o|ü}{#nn|n}{i|e}{g|c} vo#n %{y|i}ndia / genennet, #/ |
| | %Der %Ander A#s#swerus, der k{o|ü}{#nn|n}{i|e}{g|c} // d{a|â} von Per#si{a|â}. #/ |
| | die {cz|z}w{e|ê}ne k{o|ü}{#nn|n}{i|e}ge #st{o|ô}rten / %babyl{o|ô}ni{a|â}·. |
| | %Su{ß|s} nam k{o|ü}{#nn|n}{i|e}{g|c} %baltha#sar / #s{i|î}n ende d{a|â}· |
| | durch #s{i|î}nen gr{o|ô}{ß|z}e#n {#v|ü}berm{u^e|uo}t. #/ / {y|i}r herren, da{s|z} erkennet: #// |
| | %Ni{ch|h}t fre{ff|v}elt / wi{dd|d}er alme{ch|h}t{i|e}ge hende. #/ |
| | der k{o|ü}{#nn|n}{i|e}{g|c}, der / {u|ü}ber alle k{o|ü}{#nn|n}{i|e}ge h{a|â}t gewalt, #/ |
| | der h{a|â}t / vil #schiere dar{cz|z}{u|uo} gehaben #vnd ge#stalt: / [[3 i¬gehaben #vnd ge#stalt~i$ Es handelt sich wohl um Substantive: i¬gehabe~i ›Benehmen, Haltung‹ (Lexer I, 783; FnhdW VI, Sp. 534); i¬gestalt~i ›Grund, Ursache; Ziel, Absicht‹ (FnhdW VI, Sp. 1598f.). Der Form nach möglich scheinen auch Partizipien, zumindest von i¬stellen zu~i ›nach etw. streben, trachten, auf etw. aus sein‹ (FnhdW XI, Sp. 340f.); i¬haben zu~i ist ohne Reflexivum oder Objekt jedoch nicht belegt.]] |
| | wie vil da{s|z} #vnre{ch|h}t wert, #// doch ver<<g{a|â}t / e{ß|z}· {y|i}n balt, #/ [[3 -13 Der Satz i¬doch ver<<g{a|â}t e{ß|z}· {y|i}n balt~i ist sowohl auf i¬unre{ch|h}t~i (V. 12) als auch auf i¬leben~i (V. 13) beziehbar (Konstruktion Apokoinu). Die folgende Präpositionalphrase ist grammatisch locker angeschlossen (i¬vergân~i mit i¬zuo~i ist nicht überliefert, s. Le III, Sp. 108f.).]] |
| | {y|i}r leben, z{u|uo} {ey|ei}me #s{u|û}ren·, / gr{y|i}mmen, bitterl{i|î}chen ende#//. |
|
|
|
|
|
|
|
| k Reg/BriefW 249 |
| III | |
| III | k Reg/BriefW 249 = RSM ¹Regb/1/540a |
|
| Überlieferung: München, BSB, Cgm 4997, fol. 287vb |
| | [ini D|1|rot]%Es tages, d{a|â} die hant / #schrei{b|p} mit dem golde dar,· / |
| | des andern nahtes zw{e|ê}-/ne k{u|ü}n{|e}ge {qu|k}{a|â}me#n dar· |
| | %Gein / %babilone #vnd er#sl{u|uo}ge#n %balthazar. / |
| | daz eine was %#syrus, d#er k{u|ü}n{|e}{g|c} vo#n / %ber#sia[[3 i¬bersia~i = Persien.]] gene#nnet, |
| | #substr |
| | #P %Daz ander / %darius, der k{u|ü}n{|e}{g|c} von %#jndia.· |
| | die / zw{e|ê}ne ku^:n{|e}{g|c} gewu#nnen %babilone / d{a|â}.· |
| | #su{#s#s|s} nam d#er k{u|ü}n{|e}{g|c} mit #s{i|î}ner / her#schaff{|t}[[3 i¬herrschaff~i] Vgl. zur Form ohne Sprosskonsonant im Silbenauslaut nach /f/ h¬25~hMhd. Gramm. §L 118.]] en{d|t} al#s{o|ô}· |
| | durch #s{i|î}nen / gr{o|ô}{ß|z}en {u|ü}b#erm{u^o|uo}t. #jr herren, daz / {her|er}kennet: |
| | #substr |
| | #P %Ni{|h}t fre#uelent / #jn die alme{ch|h}t{i|e}ge#n h<e>nde. #/ |
| | %Der / k{u|ü}n{|e}{g|g}e, k{u|ü}n{g|ic} der aller k{u|ü}nge / h{a|â}t gewalt, |
| | der h{a|â}t ir #sch[mut <z> mut][ins ie ins]/re vil {h#er|er}h{o|œ}het %#Vnd {her|er}falt: // |
| | %Welch #vnre{ch|h}t nu z{u|uo} lange / wert #vnd wirt z{u|uo} alt,· |
| | #sich, / daz {d|t}ilget er #sich#erl{i|î}ch [ers mit ers] / mit einem bittern ende. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|