|
D als neue Leitversion  |
| db₃ Reg/BriefW 1 |
| I | |
| I | db₃ Reg/BriefW 1 = HMS III 126.1; RSM ¹Regb/1/100c |
|
| Überlieferung: Berlin, Staatsbibliothek Preussischer Kulturbesitz, Yd 7803.8, fol. 1r |
| | [rub Ein h{u|ü}b#sch lie{d|t} vom ku^:n{i|e}{g|c} rub] / [rub Nabuchodono#sor· %Und i#st rub] / [rub %#Jn der brie{ff|f}w{ey|î}{#sz|s} {%Th|t}{o|ô}n· rub] / |
| | #P {Ai|ei}n r{ei|î}cher m{a^:|e}{ch|h}t{i|e}{g|c} ku^:n{i|e}{g|c}, der was hie befor·, |
| | in der ge#schri{ff|f}t gene{n|nn}t Nabuchodo=/no#sor·. |
| | d{a|â} der #selb #star{b|p}, d{a|â} erbt #s{ei|î}n ku^:n{i|e}{k|c}l{i|î}ch ge#spor·, |
| | {ai|ei}n Baltha#sar·, der was #s{ei|î}n #sun·. / nu{n|} h{o^e|œ}rt, wie e{s|z} d{a|â} gienge·: / |
| | #P %Der ku^:n{i|e}{g|c} n{a|â}ch #s{ei|î}nes va{tt|t}ers t{o|ô}de, #sunder w{a|â}n·, |
| | er h{o|ô}rte, da{s|z} #s{ei|î}n va{tt|t}er wider #solt / er#st{a|â}n·. |
| | des het er #sorg· #vn#d hie{ß|z} #s{ei|î}n vol{ck|c} z{u^^|uo} r{a|â}te g{a|â}n·. |
| | e{s|z} war{d|t} z{u^^|uo} r{a|â}t, da{s|z} man im {p|b}ald· / dr{ey|î} hundert g{ey|î}ren fienge·. / |
| | #P %D{a|â} lie{ß|z} ers f{a|â}hen #vnd a{ll|l} fu^:r in {p|b}ringen·. |
| | er gr{u^^|uo}{b|p} #s{ei|î}n va{tt|t}er {au|û}{ß|z}, als man im rie{dt|t}· /[[3 -12 Nebensatz auf den vorhergehenden (V. 11) und folgenden (V. 13) Hauptsatz beziehbar.]] |
| | #vnd in der #vngetr{ew|iuw}en r{a|â}t a{ll|l}d{a|â} be#schie{d|t}·; |
| | z{u^^|uo} dr{ey|î} hundert #stucken er #s{ei|î}ne#n vater #schrie{d|t} / |
| | #vnd war{ff|f} fu^:r ##yeden g{ey|î}er {ai|ei}n #stuck· #vnd lie{ß|z} #s{y|i} von im {#schw|sw}ingen·. / |
|
|
|
|
|
|
|
| D Namenl/43r 17 |
| I | |
| I | D Namenl/43r 17 = HMS III 126.1; RSM ¹Regb/1/100a |
|
| Überlieferung: Heidelberg, UB, cpg 350, fol. 45vb |
| | |
| | [ini E|2|blau]in r{i|î}ch gewalt{i|e}{g|c} h{o|ô}h{i|e}r / k{u^o|ü}n{i|e}{g|c} was hie be#uor·, / |
| | der heiz{i|e}t in der {#sh|sch}rift Na-/buchodono#sor·. |
| | d{a|â} der ge#sta-/r{b|p}·, d{a|â} {d|t}rat in daz k{u^o|ü}n{i|e}{g|c}l{i|î}-/che #spor· |
| | ein Julamarradag, / der was #s{i|î}n #s{u^o|u}n·. h{o|œ}rt, wie / {i|e}z ergienge·: |
| | de_r|m_ k{u^o|ü}n{i|e}{g|c} wa-/rt n{a|â}ch #s{i|î}n{i|e}s #uat{i|e}rs {d|t}{o|ô}d_is|e_ / w{e|ê}·, |
| | d{a|â} #uor_|h_te er, daz der #ua-/{d|t}{i|e}r wid{i|e}r w{u^o|u}rde er#st{e|ê}nde·. / |
| | die ang{i|e}#st {ie|i}n dar u{mm|mb}e / twan{g|c}· z{u^o|uo} r{a|â}te g{e|ê}n·. |
| | d{a|â} riet // man {ie|i}me al#s{o|ô}·, d_e|ei_r dr{u|iu} hun-/d{i|e}rt g{i|î}re fienge. [[1 i¬gire~i$ i¬e~i aus i¬r~i oder i¬t~i gebessert?]] [[3 i¬deir~i > i¬daz er~i.]] |
| | die liez ein / †mile† Nacus Bacus br{e|i}ng{i|e}n; / [[3 i¬mile~i$ verderbt aus Evil-Merodach, vielleicht hat der Schreiber an lat. i¬miles~i ›Soldat‹ gedacht.]] |
| | #vnde gr{u^o|uo}{b|p} den #ua{d|t}{i|e}r wid#er / {#v|û}z·, al#s{o|ô} man {ie|i}me riet· |
| | un-/de {ie|i}n der unge{d|t}r{uw|iuw}e r{a|â}t / [[1 i¬ungedruwe~i$ zweites i¬u~i aus i¬w~i gebessert (rechter Bogen radiert)]] al<<d{a|â} be{#sh|sch}iet·; |
| | den #uat{i|e}r #s{i|î}n / er z{u^o|uo} dr{e|î}n hund{i|e}rt #stuc-/k{i|e}n {#sh|sch}riet· |
| | unde ga{b|p} ie ei-/me g{i|î}re einz·. h{ie|i}ne liez er / {ie|i}n #swing{i|e}n·. / [[3 i¬{ie|i}n~i$ Sowohl auf den jeweiligen Vogel als auch auf den Vater beziehbar. i¬swingen~i stv. ›fliegen, schweben‹, aber auch ›(einem Tier Futter) schwingen‹ (BMZ III, S. 802f.; Le II, Sp. 1378).]] |
|
|
|
|
|
|
|
| db₃ Reg/BriefW 2 |
| II | |
| II | db₃ Reg/BriefW 2 = RSM ¹Regb/1/100c |
|
| Überlieferung: Berlin, Staatsbibliothek Preussischer Kulturbesitz, Yd 7803.8, fol. 1r |
| | #P E{s|z} erbet man{i|e}{g|c} man noch #s{ei|î}nes va{tt|t}ers la{nn|n}{d|t}·; |
| | {ee|ê} er in wider l{o^e|ô}#ste von des t{o|ô}des / {p|b}an{d|t}·, |
| | er #schriet in {ee|ê} z{u^^|uo} t{au|û}#sent #stucken mit der han{d|t}·. |
| | m{o^e|ö}{ch|h}t er ni{|h}t #s{o|ô} vil g{ey|î}ren h{a|â}n·, er / w{u|ü}r{ff|f} in fu^:r die {th|t}iere·. / |
| | #P {%Ee|ê} m{e|a}nger lie{ß|z} #s{ei|î}n va{tt|t}er z{u^^|uo} dem leben ko{mm|m}en·, |
| | dar von im w{u|ü}rd #s{ei|î}n h{o|ô}{f|ch}fart / wider #vmb geno{mm|m}en·, |
| | er lie{ß|z} in noch z{u^^|uo} t{au|û}#sent #stucken dru{mm|m}en·. [[3 i¬drumen~i swv. ›in Stücke brechen, hauen, schlagen‹ (Le I, Sp. 472). Die Parallelüberlieferung hat die (md.) Nebenform i¬dromen~i oder setzt in V. 5 u. 6 i¬kummen~i und i¬genummen~i, sodass jeweils der Reim gewahrt bleibt.]] |
| | den #iungen {th|t}{u^^|uo}t / #s{o|ô} wol gewalt·, h{o|ô}{f|ch}fart #vnd hofl{i|î}ch ziere·; / |
| | #P %Darmit #s{y|i} irer v{a^:|e}{tt|t}er gar verge{#s#s|zz}ent·. |
| | ku^:n{i|e}{g|c}, fu^:r#sten l{ey|î}den{dt|t} durch ire kinder n{o|ô}t·, / |
| | bi{ß|z} #s{y|i} z{u^^|uo} fu^:r#sten werdent. darn{a|â}ch ligen{d|t}s t{o|ô}{d|t}·: |
| | e{s|z} g{a^:|æ}b m{e|a}nger #vmb #s{ei|î}nen va{tt|t}er ni{|h}t / {ai|ei}n {p|b}r{o|ô}t·. |
| | man fin{dt|t} w{e|ê}nig, die v{a^:|e}{tt|t}erl{i|î}ch #vnd m{u^^|üe}{tt|t}erl{i|î}ch tr{eu|iuw} {au|û}{ß|z}me{#s#s|zz}en{dt|t}·. / |
|
|
|
|
|
|
|
| D Namenl/43r 18 |
| II | |
| II | D Namenl/43r 18 = RSM ¹Regb/1/100a |
|
| Überlieferung: Heidelberg, UB, cpg 350, fol. 46ra |
| | [ini #U|2|rot]il man{i|e}g{i|e}r noch be#sit-/z{i|e}t #s{i|î}ns #ua{d|t}{i|e}r lant·; / |
| | {e|ê}· er {ie|i}n wid{i|e}r l{o|ô}#ste #uon des / {d|t}{o|ô}d{i|e}s bant·, |
| | {e|ê}r {d|t}eilte {ie|i}n _er|_ / z{u^o|uo} {d|t}{u|û}#s{i|e}nt #stuck{i|e}n #s{i|î}ne ha#nt·. / [[2 i¬ez teilte in e(r) ze tu#sent #stükken #siniu hant~i HMS]] [[3 i¬{e|ê}r~i$ ›eher‹.]] |
| | mohte er der g{i|î}re niht ge-/hab{i|e}n·, #s{a|ô} w{u^o|ü}rfe er {ie|i}n den / {d|t}ier{i|e}n· |
| | #fz |
| | {e|ê}·[[1 Der erste der beiden Isolierungspunkte (Schneider, Pal., S. 93 mit Anm. 214) wird hier offenbar durch den Reimpunkt vertreten]] er {ie|i}n wid{i|e}r lieze / z{u^o|uo} deme lebene kom{i|e}n·, |
| | er / w{u^o|u}rde _|in_ leid{i|e}r ·{e|ê}· z{u^o|uo} {d|t}{u|û}#s{i|e}nt / #stuck{i|e}n drom{i|e}n·. [[3 i¬drumen~i, md. i¬dromen~i swv. ›in Stücke brechen, hauen, schlagen‹ (Le I, Sp. 472).]] |
| | den #iung{i|e}#n / {d|t}{u^o|uo}t #sie wol: gewalt·, h{o|ô}{h|ch}fart, / h{e|ê}r{#sh|sch}aft {u|û}z zier{i|e}n·, |
| | daz wir / d{a|â} b{i|î} der #uatere {#sh|sch}iere #uer-/gezz{i|e}n·. [[2 i¬Daz wirt da bi der vater #schiere vergezzen~i HMS]][[3 Der Wechsel zur 1. Pers. Pl. erscheint unerwartet; vgl. die Konjektur bei HMS (grammatisch richtiger wäre i¬b¬des~b wirt~i.)]] |
| | e{tt|t}{i|e}#sl{i|î}che f{u^o|ü}r#st{i|e}n l{i|î}-/d{i|e}n_|t_ durch ir kind{i|e}r n{o|ô}t·, / |
| | #swen #sie z{u^o|uo} f{u^o|ü}r#st{i|e}n werd{i|e}n, / #vnde lig{i|e}n_|t_ {d|t}{o|ô}t·. |
| | ir kein{i|e}r l{o|ô}#s-/te #s{i|î}n{i|e}n #uat{i|e}r u{mm|mb}e ein // br{o|ô}t·; |
| | e{tt|t}{i|e}#sl{i|î}ch{i|e}r w{u|o}lte u{mm|mb}e / #s{i|î}n{i|e}n #uat{i|e}r ein{i|e}n f{u^o|uo}z niet mez-/#Zz{i|e}n·. / |
|
|
|
|
|
|
|
| db₃ Reg/BriefW 3 |
| III | |
| III | db₃ Reg/BriefW 3 = RSM ¹Regb/1/100c |
|
| Überlieferung: Berlin, Staatsbibliothek Preussischer Kulturbesitz, Yd 7803.8, fol. 1r |
| | #P Geden{ck|k}ent, edel fu^:r#sten h{o|ô}her lande w{ey|î}t·, |
| | wa{s|z} fu^:r#sten vor {eu|iu}ch w{a|â}re{ndt|n} oder wur/den #s{ey|î}t·, |
| | wa{s|z} fu^:r#sten n{a|â}ch {eu|iu}ch k{o|u}{mp|m}t. e{s|z} k{o|u}{mm|m}et noch d{ie|iu} z{ei|î}t·, |
| | da{s|z} mit #s{o^e|o}lich fu^:r#sten / {<e>u^:|iuw}er lan{d|t} alle be#setzet werden·. / |
| | #P %Er#st{u^^|üe}nde{nt|t} ir dann wider {au|û}{ff|f} z{u^^|uo} {eu^:|iu}rem leben· |
| | #vnd hie{#s#s|z}e{nt|t} {eu|iu}ch {eu^:|iuw}er l{ey|iu}t #vn#d lan{d|t} / dann wider geben·, |
| | #s{y|i} lie{#s#s|z}e{nd|n} {eu|iu}ch {ee|ê} {e|ê}wi{gk|c}l{i|î}ch in arm{u^o|uo}t #streben·, |
| | {ee|ê} da{s|z} #s{y|i}¦{eu|iu}ch g{a^:|æ}ben / ein dor{ff|f}· {au|û}{ff|f} aller w{ey|î}ten erden·. / |
| | #P%E{s|z} w{a|â}ren {au|ou}ch fu^:r#sten in {eu^:|iu}ren landen·, |
| | die mit gewalt gere{gn|g}iert h{a|â}n{d|t} bi{ß|z} an ir / en{dt|d}·; |
| | er#st{u^o|üe}nde{nt|n} #s{y|i}, von #vns w{u|ü}rden #s{y|i} ni{|h}t erken{dt|t}·; |
| | e{s|z} w{u|ü}rd in von #vns k{au|û}m {ai|ei}n hal/be{s|z} {p|b}r{o|ô}t ge#sen{dt|t}·. |
| | daran geden{ck|k}t, die w{ei|î}l ir lebt·, #v_u|n_d h{u^^|üe}te{nd|t} {eu|iu}ch vor #schanden·. |
|
|
|
|
|
|
|
| D Namenl/43r 19 |
| III | |
| III | D Namenl/43r 19 = RSM ¹Regb/1/100a |
|
| Überlieferung: Heidelberg, UB, cpg 350, fol. 46rb |
| | [ini G|2|blau]edenk{i|e}t, h{o|ô}he / f{u^o|ü}r#st{i|e}n r{i|î}ch{i|e}r lande w{i|î}t·, / |
| | waz f{u^o|ü}r#st{i|e}n #uor {u|iu}ch w{a|â}r{i|e}n / #vnde wer ir #s{i|î}t·, |
| | waz f{u^o|ü}r#st{i|e}n / n{a|â}ch {u|iu}ch k{o|u}m{i|e}t. {i|e}z k{o|u}m{i|e}t / noch z{i|î}t·, |
| | daz {uw|iuw}er kint mit / #solich{i|e}n f{u^o|ü}r#st{i|e}n {u^o|ü}b{i|e}r#sezz{i|e}n / werd{i|e}n·, [[3 i¬übersitzen~i stv. ›besetzen, bedrängen‹ (Le II, Sp. 1659).]] |
| | #fz |
| | obe ir #uon {d|t}{o|ô}de er#st{u|üe}#n-/d{i|e}t wid{i|e}r z{u^o|uo} deme leb{i|e}n·, |
| | #sie / liez{i|e}n {u|iu}ch mit arm{u^o|uo}{d|t} umm#er / hie #streb{i|e}n·, |
| | {e|ê}· #sie {u|iu}ch wid{i|e}r / g{e|æ}b{i|e}n ein dorf· {u|û}f {uw|iuw}{i|e}r all{i|e}r / erd{i|e}n·. |
| | #s{a|ô} h{a|â}nt {au|ou}ch f{u^o|ü}r#st{i|e}n / {e|ê}re in {uw|iuw}{i|e}rn land{i|e}n· |
| | hie #uo-/re geleb{i|e}t gewaldecl{i|î}che in / {ie|i}r{i|e}n {d|t}{o|ô}t·; [[3 Zu erwarten wäre i¬an den tôt~i (so die Konjektur in HMS); zuweilen kann i¬in~i mit Akk. aber ein gleiches Zeitverhältnis ausdrücken (BMZ I, S. 749).]] |
| | er#st{u|üe}nd{i|e}n #sie·, irn / g{e|æ}b{i|e}t {ie|i}n niet ein halb{i|e}z br{o|ô}t·, / |
| | obe #siez mit dr{auw|ouw}e hab{i|e}n / w{u^o|o}lt{i|e}n unde mit n{o|ô}t·. |
| | dar u{m-/m|mb}e {d|t}{o|u}g{i|e}t, die w{i|î}le ir m{o|u}g{i|e}t·, un/de fr{i|î}et {u|iu}ch for {#sh|sch}and{i|e}n·. / |
|
|
|
|
|
|
|
|
|