|
N als neue Leitversion |
|
| N Namenl/91r 16 |
| I | N Namenl/91r 16 = KLD 44 IV 3 + 6; RSM ¹ReiBr/3c + RSM ¹ReiBr/6b |
| Überlieferung: Leipzig, UB, Rep. II 70a (Leihgabe Leipziger Stadtbibliothek), fol. 92rb |
| | [ini S|2|blau]<<{o|ô} war ich var{i|e}n #vnt wa{t|z} ich vr{au|ou}-/wen h{a|â}n ge#s{ie|ehe}n·, [[3 i¬var{i|e}n~i$ Zur Endung -i¬n~i für die 1. Sg. Ind. Präs. s. Mnd. Gramm. § 418.]] |
| | %S{o|ô} wa{t|z} man v{a|o}#n / ir {ß|sch}{o|œ}ne #s{ay|ei}t #vnd ir {d|t}ug{i|e}nde #sing{i|e}t·, [[1 Reimpunkt aus radiertem i¬e~i gebessert?]] / |
| | {y|i}e doch m{oy|uo}{s|z} ich d#er mi#nne{#n|}cl{i|î}ch des be#s-/t{i|e}n ##y{ie|ehe}n·, |
| | %Di[ho e ho] mir da{s|z} h#erze mit {y|i}{rr|r}e / g{u^o|üe}{tt|t}e #vn#senft{i|e}{nc|c}l{i|î}ch{i|e}n t{#u|w}ing{i|e}t·. |
| | wol / mich, daz man der {c|k}l{a|â}r{i|e}n {##y|g}{ei|ih}t·, |
| | da{s|z} #si / #s{o|ô} vil der tug{i|e}nde h{a|â}t #vnt d{a|â} b{i|î} mich-_/g|_{i|e}l g{u^o|üe}{tt|t}e·. |
| | wol mich, daz man #si r{ey|ei}/ne #s{ye|ih}t·, |
| | #s{o|ô} gar {ay|â}n all{i|e}n wand{i|e}l, vr{i|î}, / des vr{eu|öu}t #sich m{i|î}n gem{u^o|üe}{tt|t}e·.[[3 i¬{ay|â}n all{i|e}n wand{i|e}l, vr{i|î}~i$ Ohne Komma läge eine doppelte Negierung von i¬wandel~i vor (i¬ayn~i=i¬âne~i und i¬vrî~i), wobei der Kasus von i¬all{i|e}n wand{i|e}l~i durch das i¬{ay|â}n~i bedingt wäre (i¬vr{i|î}~i erforderte einen Genitiv).]] |
| | wol / mich, da{s|z} ich #si al#s{o|ô} {ß|sch}{o|œ}ne h{a|â}n ge#s{ie|ehe}n·. / |
| | #si i{s|st} m{i|î}n {d|t}a{ch|c}, m{i|î}n {a|â}{#u|b}{i|e}nt<<r{oy|ô}t, m{i|î}n / #sunn_e·|_<<{#v|û}f<<br{e|ehe}n·, [[3i¬#sunne· {#v|û}f br{e|ehe}n~i$ Wegen der Aufzählung in V. 10f. hier als Substantiv verstanden, trotz des handschriftlichen Punctus nach i¬sunne~i; offenbar ist i¬bren~i die Schreibweise für i¬brehen~i, vgl. das Ausfallen des i¬h~i im Reimwort i¬ge#sien~i (V. 9) u. a. sowie die Parallelstrophe k Namenl 24 (i¬ta{g|c}<<{#v|û}{ff|f}<<brechen~i) und die Analogie zu i¬sunnenbrehen~i stN. ›Sonnenglanz‹ (Le II, Sp. 1316).]] |
| | m{i|î}n m{ey|ei}n<<{ß|sch}{i|î}n #vn#d / all{i|e}{s|z}, des mir vr{eu|öu}de birt·. |
| | wol mich, / daz ich #si ie ge#sach·, wol mich, ob mir // di[ho e ho] liebe wirt·. / |
|
|
|
|
|
|
|
|
| N Namenl/91r 17 |
| II | N Namenl/91r 17 = KLD 44 IV 1; RSM ¹ReiBr/1b |
| Überlieferung: Leipzig, UB, Rep. II 70a (Leihgabe Leipziger Stadtbibliothek), fol. 92va |
| | [ini I|1|rot]%R mu#nt, d#er l{u|iu}{g|h}t{i|e}t, als d#er l{i|ie}{g|h}te r{u^o|u}b{i|î}#n / {d|t}{oy|uo}t·, |
| | wan als her #sich er#iu#ng{i|e}t als der / f{e|ê}-nix in de_n|m_ f{u^o|iu}re·, |
| | #vnd i{s|st} noch h{ey|ei}{#s|z}er / dan {ey|ei}n #sind#er in>>d#er gl{oy|uo}t·.[[3 i¬sinder~i stM. ›Metallschlacke‹ (Le II, Sp. 928); ›Rückstand von Verbranntem‹ (Mnd. Wb. IV, S. 210).]] |
| | {he|er} {ey|ei}d{i|e}t als / {ey|ei}ns dra{cg|ch}{i|e}n k{ye|î}l, #s{i|î}n lach{i|e}n i{s|st} ge-/h{u^o|iu}re·,[[3 i¬eiten~i swV. ›brennen, glühen‹ (Le I, Sp. 535).]] |
| | {he|er} geni#spit als {ey|ei}n v{u^o|iu}r#st{ey|ei}n / #snel·.[[3 i¬geni#spit~i$ nicht belegt; Parallelüberlieferung hat Form von i¬ganeisten~i swV. ›Funken sprühen‹ (Le I, Sp. 735).]] |
| | {o|a}ch, m{u|üe}#ste m{i|î}n munt #s{i|î}n zund#er / #s{i|î}n, bi{s|z} {he|er} di[ho e ho] mi#nne {i|e}ntfienge·: |
| | {he|er} l{u|iu}{g|h}-/t{i|e}t als {ey|ei}ne vack{i|e}l hel· |
| | #vnd g{ey|ê}t {#v|û}f / als {ey|ei}n r{o|œ}#sel{i|î}n· – w{y|i}[ho e ho] wol {i|e}{s|z} mir erg{y|i}-/en[exp d exp][sup g sup]e·! |
| | %Dar {#v|û}z #s{o|ô} drinct {ey|ei}n bal#s{me|em}, der / des h{ay|â}t gewalt·,[[3 i¬des h{ay|â}t gewalt~i$ i¬der~i kann i¬bal#s{me|em}~i wiederaufnehmen – dann müsste man am Versende einen Doppelpunkt setzen –, lässt sich aber auch auf i¬der~i in V. 10 beziehen.]] |
| | der wider #iu#ng{i|e}t / #vnt kan n{e|i}mer w[ho #er ho]den alt·, |
| | wem #si / mit[[1 i¬mit~i$ i¬m~i gebessert?]] re{g|h}ter l_e|{i|ie}_be won{i|e}t #st{ie|æ}{d|t}e b{i|î}·, |
| | >>de#m / we#s{i|e}t n{u|i}#mmer gr{a|â} h{ay|â}r· #vnd i{s|st} {u|ou}ch / aller #sorgen vr{i|î}·. / |
|
|
|
|
|
|
|
|
| N Namenl/91r 18 |
| III | N Namenl/91r 18 = KLD 44 IV 15; RSM ¹ReiBr/14 |
| Überlieferung: Leipzig, UB, Rep. II 70a (Leihgabe Leipziger Stadtbibliothek), fol. 92va |
| | [ini D|2|rot]{y|i}[ho e ho] wol<<get{a|â}ne t{#u|w}ing{i|e}t m{i|î}n{i|e}n #sen-/d{i|e}n l{i|î}p·, |
| | %Da{s|z} ich gar v#er{#sz|z}{#u|w}{i|î}#u{i|e}lt h{a|â}n, / o{f|b} ich {i|e}{s|z} m{u^o|ü}ge erl{i|î}d{i|e}n·. |
| | %Si vr{auw|ouw}e ob / all{i|e}n {w|v}r{auw|ouw}{i|e}n #vnd m{i|î}n l{ey|ei}t<<v#er{d|t}r{i|î}p·, / |
| | ir mi#nne{#n|}cl{i|î}ch#er ane<<blic m{i|î}n h#erze kan / v#er#sn{i|î}d{i|e}n·; |
| | %Si kre#nk{i|e}t #sinne #vnd l{i|î}b{i|e}s ma-/{ch|h}t, #/ |
| | al#s{o|ô} da{s|z} {i|e}{s|z} er#stirb{i|e}t gar·, #s{o|ô} #si ir / lachen z{ey|ei}g{i|e}t·. |
| | %Si r{ey|ei}ne vr{auw|ouw}e vil / ge#sla{ch|h}t·, |
| | z{u^o|uo} d#er #sich h{ai|â}t m{i|î}ns h#erzen / g{ie|i}r mit g{ie|i}rde gar_t|_ gen{ey|ei}g{i|e}t·: / |
| | %Si z{u|iu}{g|h}{i|e}t mich, als {d|t}{oy|uo}t den halm der / aiz#st{ey|ei}n·[[3 i¬aiz#st{ey|ei}n~i$ Gemeint ist der i¬agestein~i, i¬agstein~i, i¬acstein~i, i¬agtstein~i aitstein (u. ä.), womit der Achat, aber auch der Bernstein und der Magnet bezeichnet wurden (h¬23~hKluge, S. 100; MWB I, Sp. 119f.; Handwörterbuch des Aberglaubens, Bd. 1, Sp. 150–152, 223, 1091–1093); im Mittelalter wusste man um die Anziehungkraft des Bernsteins durch elektrostatische Aufladung (mittels Reiben), s. LMA, Bd. 1, Sp. 2009; HAG, Sp. 1091f.]] |
| | #vnd als der magnes {d|t}{oy|uo}t / v{a|o}n art den {y|î}#s{i|e}n#st{ey|ei}n·, |
| | d#er {y|i}me von #s{i|î}-/ner art #s{ye|î}t ni{ch|h}t {i|e}n<<kan {i|e}ntw{i|î}{#ins[sup g sup]g|ch}{i|e}#n·, / |
| | #si l{y|ie}p, #si zart, #si #s{e|æ}l{i|e}{ch|c} w{i|î}p, der n{e|ie}-/man kan gel{i|î}{gg|ch}{i|e}n·. // |
|
|
|
|
|
|
|
| C Brenn 19 |
| | C Brenn 19 = KLD 44 IV 9,RSM ¹ReiBr/9a |
| Überlieferung: Heidelberg, UB, cpg 848, fol. 189rb |
| | [ini D|2|rot]ie w{i|î}#se#n m#erke#n, wie mir #sende#n i#st be#schehe#n#·: / |
| | ich bin mit ga#nzem l{i|î}be enzwei geteilet / wu#nd#erl{i|î}che·. |
| | d{a|â} ich halb#er bin, d{a|â} w{e|æ}net ma#n mich / ga#nze#n #sehen·, |
| | #vn#d #siht doch niema#n, d{a|â} m{i|î}n i#st d#c / be#ste #sich#erl{i|î}che·: |
| | d{u^i|iu} liebe h{a|â}t d#c h#erze m{i|î}#n·, |
| | da#st / m{i|î}#n d#er be#ste teil, d#er #st{e|æ}te m{#v^o|uo}{s|z} b{i|î} ir bel{i|î}be#n·. |
| | #s{o|ô} / trage ich l{i|î}bes<<hal{b|p} de#n #sch{i|î}#n· |
| | de#n l{u^i|iu}te#n vor i#n gan-/zer #sch{o^vw|ouw}e, ma#nne#n #vn#d {o^v|ou}ch w{i|î}be#n·. |
| | n#v #spreche#nt / an, wer wart al#sus geteilet ie·? [[3i¬#spreche#nt~i$ Die Endung i¬-ent~i wird im späten Mittelhochdeutschen zuweilen auch auf den Imp. Pl. übertragen (h¬25~hMhd. Gramm. § M 70, Anm. 8).]] |
| | #i{a|â} bin ich leid#er / ganz#er wed#er dort[[1 i¬dort~i$ i¬d~i aus i¬t~i gebessert]] noch hie· |
| | #vn#d bi#n doch endel{i|î}-/che beide hie #vn#d d{a|â}·. |
| | d#er mich n#v #s{#v^o|uo}che#n #solte, / wie wolde [[1 i¬wolde~i$ i¬d~i aus i¬t~i gebessert]] er mich vinde#n alder w{a|â}·? / |
|
|
|
|
|
|
|
| N Namenl/91r 19 |
| IV | N Namenl/91r 19 = KLD 44 IV 9; RSM ¹ReiBr/9b |
| Überlieferung: Leipzig, UB, Rep. II 70a (Leihgabe Leipziger Stadtbibliothek), fol. 92va |
| | [ini I|1|blau]%R w{i|î}#s{i|e}n, m{i|e}rk{i|e}nt, w{y|i}e mir #send{i|e}n / #s{i|î} ge{ß|sch}{ie|ehe}n·: |
| | ich bin v{a|o}n ganz{me|em} l{i|î}be / {i|e}n{ß|z}{#u|w}ei ge{d|t}eil{i|e}t ##wnd#erl{i|î}che·. |
| | %S{o|ô} w{a|â} ich / hal{#u|b}er bin·, d{a|â} w{ie|æ}nt man mich / ganz er#s{ye|ehe}n·, |
| | %S{o|ô} i{s|st} da{s|z} be#ste {d|t}eil b{i|î} / ir. da{s|z} wi{#s#s|zz}{i|e}#nt #sich#erl{i|î}che·: |
| | %D{y|i}[ho e ho] liebe // h{ai|â}t da{s|z} h#erze m{i|î}n, |
| | al#s{o|ô} da{s|z} {i|e}{s|z} {#v|ie}{mm|m}er / m{oy|uo}{s|z} #st{ie|æ}{d|t}e an ir{me|em} d{y|i}e#n#ste bl{i|î}{#u|b}{i|e}n·. / |
| | %Sus {d|t}r{a|â}n [[???]] ich b{ey|ei}d{i|e}nt<<hal{#u|b}{i|e}n den {ß|sch}{ij|î}n, / |
| | da{s|z} {d|t}{u|uo}n ich al d#er wer{i|e}lde vor den man/nen #vnt den w{i|î}b{i|e}n·. |
| | %S{o|ô} #sprechent #si, w#er / wart al#sus ge{d|t}{ey|ei}l{i|e}t {y|i}e·? |
| | #s{o|ô} bin ich we-/d#er ganz dort noch h{y|i}e·, |
| | %S{o|ô} bin ich wei{s|z} / got halber h{y|i}e noch d{a|â}·. |
| | der mich w_|o_lde / #s{u^oi|uo}{ck|ch}{i|e}n, w{y|i}e wolde {he|er} mich vinden / ader w{a|â}##·? / |
|
|
|
|
|
|
|
|
|